25 listopada w sali koncertowej Łuniańskiego Ośrodka Kultury odbyła się uroczysta gala laureatów XXIV Regionalnego Konkursu Literackiego „Ze Śląskiem na Ty”.
Konkurs z roku na rok cieszy się coraz większą popularnością, coraz więcej osób chce spróbować swoich sił literackich i zmierzyć się ze śląską gwarą. W tym roku do komisji oceniającej wpłynęły 144. prace. To znacznie więcej, niż w roku ubiegłym – mówi Krystian Czech, dyrektor ŁOK i gospodarz wydarzenia kulturalnego – jury z roku na rok ma więcej pracy i coraz większe trudności z wyłonieniem zwycięzców. Galę zorganizowano z wielką pompą. Konferansjerkę prowadziła Dominika Gorgosz z radia Opole, profesjonalną oprawę muzyczną zapewnił Piotr Skrzypiec (fortepian) ze Studia Piosenki Debiut MDK Opole z towarzyszącymi mu dwiema wokalistkami – Jessicą Stellmach i Adrianną Matyszok. Na sali roiło się również od mediów regionalnych, była telewizja, radio i prasa. Świadczy to o tym, że przez 24 lata Konkurs Ze Śląskiem na Ty zdobył wysoką rangę wśród regionalnych wydarzeń kulturalnych. Uroczystość zaszczycili swą obecnością przedstawiciele samorządu wojewódzkiego, powiatowego i gminnego, a także profesorowie z Uniwersytetu Opolskiego.
Prace oceniało jury w składzie: Teresa Smolińska – profesor w Katedrze Kulturoznastwa i Folklorystyki Uniwersytetu Opolskiego, prof. Bogusław Wyderka – kierownik Katedry Języka Polskiego, Jan Goczoł – poeta i literat oraz Piotr Badura – dziennikarz Echa Gmin Opolskich. Nagrodzono lub wyróżniono aż 39 napisanych gwarą tekstów.
– Co roku zaskakują mnie nowe pomysły i nowe tematy. Za każdym razem się wzruszam, czytając prace. Wszystkie są bardzo wartościowe, dzieci piszą długie teksty, które nie są samodzielne, ale to bardzo cenne, bo pracują nad nimi całe zespoły. Rodzice, dziadkowie, czasami sąsiedzi. Wspólnie pochylają się nad dziedzictwem kulturowym. Młode pokolenie poznaje historię, kultywuje tradycję. Prace pisane przez młodzież mają jeszcze inną wartość, świadczą o poszanowaniu własnej tożsamości kulturowej, przyznaniu się do swego dziedzictwa i pochodzenia. Bez wstydu i kompleksów.
Dorośli piszą najczęściej o historii, o wydarzeniach, których byli świadkami lub uczestnikami. O czasach różnych uwikłań politycznych i społecznych potrafią już pisać bez strachu, szczerze i otwarcie. I bardzo ciekawie. Ich prace mają nie tylko wartość merytoryczną, ale również literacką. Często charakteryzuje je dobra kompozycja, piękny język i styl. Wszystkim uczestnikom konkursu należy się głęboki szacunek i żywe uznanie – mówiła prof. Teresa Smolińska.
Gala rozpoczęła się w klimacie śląskiej gwary. Młodziutka Magdalena Labisz z Kępy opowiedziała gwarą, w swobodny sposób i bez zająknięcia, historię swojej rodziny, wplatając w nią romantyczny wątek. Monolog został nagrodzony gromkimi brawami. Najważniejszym momentem śląskiego wieczoru było wręczenie nagród autorom nagrodzonych i wyróżnionych prac. Zwycięskie teksty zostały zaprezentowane w całości przez Gabrielę Dworakowską. Wątki i tematy pozostałych prac zostały opisane w kilku zdaniach. Tematyka była bardzo różna, najczęściej dotyczyła historii rodzinnych, wspomnień z dzieciństwa oraz opisów miejscowych tradycji. Nie zabrakło jednak wątków współczesnych, na przykład praca Moniki Lebich z Łubnian „Jak dziołcha z Ugiun wybrała się na Woodstok” była świetną, humorystyczną opowieścią, w której dziewczyna, studentka Instytutu Jazzu w Nysie, opisuje swoje wrażenia z wyjazdu na Woodstock i dzieli się przemyśleniami o muzyce, o sprawach społecznych i o tym, jak łatwo i nieraz pochopnie wypowiadamy się o rzeczach, o których nie mamy pojęcia. Wszystkie te głębokie przemyślenia autorka opisała w gwarze śląskiej, stosując lekki, humorystyczny styl.
W przerwach między prezentacjami prac i wręczaniem nagród Jessica Stellmach i Adriana Matyszok śpiewały śląskie pieśni i piosenki ludowe. Swoje wokalno-instrumentalne oraz kompozytorskie umiejętności zaprezentowała również przed Monika Lebich.
W tym roku zwycięzcami Regionalnego Konkursu Literackiego Ze Śląskiem na Ty zostali:
W I kategorii miejsce I zajęła Paulina Moj z PSP w Oleśnie – „Po nasymu, czyli po ślunsku”. II miejsce zdobył Jakub Szafraniec z PSP w Piotrówce – „W moim magicznym domku”. Również II miejsce przyznano Piotrowi Duławie PSP w Łubniach – „W pośrodku lasa kaplicka stoła…”. Miejsce III zdobył Florian Gabor z PSP w Błotnicy – „Ławka wdycki będzie w modzie”.
Ponadto, wyróżnienia otrzymali: Oliwier Maron -„Smutna historia rodzinna”, Kinga Marek – „Mojoł Familioł”, Antonina Stańczyk – „Jestem tu nowa” i Paweł Macioł – „Mój praopa Teodor- kowol i…”
W II kategorii miejsce I zajął Sebastian Macioszek z PSP w Starych Siołkowicach – „We kozdej wsi inacej”. II miejsce zdobył Dawid Woś z PSP w Łubnianach – „Jak to moja ołma Klara we wielołku chlyb piekła”. III miejsce zajęła Magdalena Jagusz z PSP w Dąbrówce Górnej – „Śląskie obrzyndy w mojej famili”. Również III miejsce przyznano Melanii Świtale z PSP w Jełowej – „Moja Ołma Krysta”. Wyróżnienia przyznano: Markowi Buchcie – „Moja kamratka Heidi”, Tomaszowi Kremserowi – „O miyszkańcach domu na górce w Porambie”, Dawidowi Szyndzielorzowi – „Biografia Alberta Szyndzielorza”, Łukaszowi Niżyńskiemu – „Historia mojej rodziny- powrót na Śląsk” oraz Wiktorii Roskosz – „Mój ołpa Lejo – kachlorz”.
W III kategorii I miejsce zdobyła Laura Mross z PG w Zimnicach Wielkich – „O tym, jak śpiewają „Przysieczanki”. II miejsce zdobyły Kamila Ledwig z ZSP w Boguszycach – „Hejbama” oraz Maria Hendel z PG w Izbicku – „Cud w pierzinie”. III miejsce zdobyły aż trzy osoby: Anna Macioł z PSP w Staniszczach Małych – „Zołlyty – przedwczoraj, wczoraj i dziś”, Martyna Krawczyk z PG w Izbicku – „Budynek szkoły w Suchodańcu” oraz Kamil Blaszczyk z PSP w Luboszycach – „Dóm, chtorymu patrónuje Św. Scepónek”. Wyróżnienie otrzymali: Dominika Budek – „Święto plonów, czyli dożynki po naszymu…”, Dorota Wilkowska – „Nołlepsze czasy buły we ochronce – spomniynia nołstarszy pszeczkolanki ze Dzieszowic pani Anny Szwedy”, Weronika Winnik – „Stulecie klasztoru sióstr zakonnych w Zdzieszowicach”, Natalia Brzank – „Mój nowi dom” oraz Paula Trinczek – „Ło zadni siyni”.
W IV kategorii I miejsce zdobył Arthur Schulwitz – „Mój piyrszy krok bez szkolny próg”, II miejsce otrzymali Piotr Tomanek – „Przysiółek Wygoda”- wspomnienie z lout mojygo dzieciństwa” i Monika Lebich – „Jak dziołcha z Ugiun wybrała sie na Woodstock”. III miejsce przyznano Agnieszce Drobnej – „Stare fotografie przemówiły” oraz Joannie Knopik – „Nasza matulka Huta w Zowadzkim downiyj i terozki”.
Wyróżnienie przyznano Edeltraudzie Krupop – „Strach mojej mamy”, Magdalenie Zielonce – „Przeciepmy się w czasie”, Joannie Kolańskiej – „Petronelka”, Gertrudzie Mohlek – „Moje osobiste przeżycia, Dorocie Danisz – „Siołkofsky marzanki” oraz Klaudii Nocoń – „Zapraszom na sztuki wystawiane przez „Tradycja”.
Począwszy od tego numeru, będziemy publikować nagrodzone prace.
