„Ludzkość toczy wojnę z naturą. To jest samobójstwo” – te słowa wybrzmiały z ust António Guterresa, Sekretarza Generalnego ONZ podczas spotkania na Uniwersytecie Columbia w grudniu 2020 roku. Poruszono tematy ocieplenia klimatu, katastrof ekologicznych i działań podejmowanych na rzecz ochrony środowiska.
Średnia temperatura na Ziemi zaczęła wzrastać już w XVIII wieku, gdy rozpoczęła się Rewolucja Przemysłowa, podczas której zaczęto spalać paliwa kopalne emitując do atmosfery ogromne ilości dwutlenku węgla. Im prężniej ludzkość się rozwijała, tym bardziej cierpiała na tym nasza planeta.
Choć w przeciągu ostatnich czterech miliardów lat istnienia Ziemi jej temperatura regularnie się zmieniała z powodu czynników naturalnych, to właśnie człowiek odpowiada za ocieplanie się klimatu w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat. Według badań naukowców z NASA, średnia temperatura na Ziemi wzrosła o co najmniej 1.1 stopnia Celsjusza od 1880 roku.
Można więc stwierdzić, że to wcale nie jest dużo. Nic bardziej mylnego. Przez tak, mogłoby się wydawać, niski wzrost temperatury lodowce topnieją, co skutkuje podnoszeniem się poziomu mórz i oceanów. Pokrywa lodowa Grenlandii traci średnio 278 gigaton rocznie, topniejąca zmarzlina uwalnia metan – silny gaz cieplarniany, a zwierzęta tracą swoje siedliska naturalne.
Każdy może poczuć skutki zmian klimatycznych na własnej skórze. Widzimy, że zwiększa się ilość anomalii pogodowych. Huragany są coraz częstsze i silniejsze. Każdego lata obserwujemy coraz dłuższe okresy suszy, rolnicy martwią się o swoje plony, a coraz więcej osób na całym świecie ma problem z dostępem do wody pitnej.
Dzień Długu Ekologicznego – nie ma czego świętować
Dzień, w którym ludzkość wykorzystała zasoby Ziemi odnawialne naturalnie w ciągu roku, nazywamy Dniem Długu Ekologicznego. Co jest brane pod uwagę przy jego wyliczaniu? Zużycie paliw kopalnych (takich jak węgiel, torf czy ropa naftowa), wody, emisję dwutlenku węgla, a nawet ilość złowionych ryb.
W 2021 roku Dzień Długu Ekologicznego przypadł na 29 lipca. Oznacza to, że tego dnia ludzkość wypotrzebowała wszystkie zasoby, które Ziemia może zregenerować w ciągu 365 dni. Każdego roku Dzień Długu Ekologicznego wypada coraz wcześniej. Wyjątkiem był rok 2020, kiedy przez pandemię koronawirusa w większości krajów panował lockdown, a część światowej gospodarki była zamrożona. Wtedy „świętowaliśmy” dopiero 22 sierpnia.
Każdy kraj zużywa zasoby Ziemi w innym tempie, dlatego też oblicza się Dzień Długu Ekologicznego dla poszczególnych krajów. Jest to data, kiedy miałby miejsce Dzień Długu Ekologicznego, gdyby wszyscy żyli tak, jak ludzie w danym kraju. Gdyby każdy człowiek na świecie prowadził tak konsumpcyjne życie jak przeciętny mieszkaniec Stanów Zjednoczonych, Dzień Długu Ekologicznego wypadałby już 13 marca! Innymi słowy, potrzebowalibyśmy ponad pięciu Ziemi, by nasze potrzeby były zaspokojone.
Jednak nie chodzi tutaj tylko o sposób życia mieszkańców danego kraju, lecz przede wszystkim o zasoby naturalne, które znajdują się na jego terenie i są wydobywane. Ważna jest również powierzchnia kraju, ponieważ Dzień Długu Ekologicznego z reguły wypada wcześniej w mniejszych krajach. W 2020 roku (kiedy zasoby nie były tak eksploatowane i mówiliśmy o „odpoczynku” Ziemi) w Kuwejcie ten dzień przypadał na 10 marca, a w Zjednoczonych Emiratach Arabskich było to już 7 marca.
Co więc możemy zrobić dla dobra Ziemi?
Oprócz czynności oczywistych, takich jak wybieranie transportu miejskiego zamiast samochodu i oszczędzanie wody, musimy wywierać wpływ na polityków, bo to właśnie oni mogą w tym temacie najwięcej zmienić. Podpisywać petycje, uczestniczyć w strajkach klimatycznych, uświadamiać i edukować innych.
Dofinansowane ze środków
Wojewódzkiego Funduszu
Ochrony Środowiska
i Gospodarki
Wodnej w Opolu
Źródła:
https://www.unic.un.org.pl/oionz/stan-naszej-planety/3390#
https://earthobservatory.nasa.gov/world-of-change/global-temperatures
https://www.climatechange.environment.nsw.gov.au/impacts-climate-change
https://www.overshootday.org/how-many-earths-or-countries-do-we-need/
https://www.thestreet.com/personal-finance/countries-that-use-up-earths-resources-fastest
